Bu çalışma , asli konusu Japon ve batı (Amerikan) yönetim sistemlerinin karşılaştırılması olan ve oluşumu aşamasında röportaj, yazılı ve görsel iletişim araçlarından bilgi sorgulama yöntemleri sayesinde elde edilen veriler kullanılan bir inceleme çalışmasıdır.
Bu araştırmanın ortaya koyduğu sonuçlar Japon veya batı yönetim sistemleri yaklaşımlarının herhangi birinin diğeri üzerine üstünlüğü ya da ideale daha yakın olması açısından değerlendirilmemiş karşılaştırma amacına sadık kalınarak bu iki yaklaşımın yönetim ve yönetime ait çeşitli kavramlara bakış açısındaki farklar ve bu farkların neden ve sonuçları üzerinde durulmuştur.
Yukarıda bahsedilen bu farklılaşmanın ayrıntılarına geçmeden önce konunun temeli olan ve değişik yönlerden algılanan yönetim kavramının ve ana hatlarıyla fonksiyonlarının bir tanımını yapmak ve bu kavramın günümüzde ki Japon yönetim yaklaşımını da içeren çağdaş yönetim yaklaşımlarına gelene kadar hangi süreçlerden geçtiğini belirtmek gerekli olacaktır.
YÖNETİM NEDİR?
Yönetim uygarlık tarihi boyunca örgütlenmiş toplumların ilgi duydukları bir kavram olmuştur. Yönetim günümüzde de önemini koruyan bir kavram olarak değerlendirilmektedir.
İnsanlar türlü nedenlerden ötürü amaçlarına ulaşabilmek için başkaları ile işbirliği yapmayı ve tek başlarına ulaşamadıkları amaçlarına bu işbirliği sayesinde ulaşmayı zorunlu görürler.
Ekonomik mal ya da hizmet üreten işletmeler ilerlemiş ve örgütlenmiş bir yönetim sisteminin sonucu olarak oluşmaktadır. Başarı sağlanan temel işlerin tümünün temelinde örgütlenmiş çalışmaların yattığı görülür ve bu çalışmalara toplumumuzun her kesiminde rastlanır. Yaşamın farklı alanlarında sürdürülen çalışmaların istenilen amaçlara en iyi bir şekilde yöneltilebilmesi için insanın karşısına ‘Yönetim’ kavramı çıkmaktadır.
İşletmeler teknolojik ilerlemelere paralel olarak sürekli gelişme içinde olduklarından , çalışmalarını çeşitli öğeler etkileyebilmektedir. Bu çalışmaları örgütlemek ve bu öğelerden en az düzeyde etkilenmelerini sağlayacak olan sistem yönetim olarak adlandırılır.
Yönetim , ortak bir amacı gerçekleştirmek için bireysel ve grupsal çalışmaların eşgüdümlenmesi olarak tanımlanırken bir başka tanıma göre diğer kişilerin faaliyetleri aracılığıyla işlerin yapılması olarak gösterilmektedir.
Yönetim ‘Belli bir amacın gerçekleştirilebilmesi için , işletme faaliyetlerinin planlanması , örgütlenmesi , yönlendirilmesi , eşgüdümlenmesi ve kontrol edilmesi’ biçiminde özetlenebilir. Bir yönetim olayından söz edilebilmesi için gerekli olan özelliklerde şöyle sıralanabilir:
1) Her şeyden önce yönetimden söz edilebilmesi için insanların varlığı gereklidir.
2)Bu insanların işbirliğinin sağlanması gereklidir.
3)Sağlanan işbirliğinin belirli bir amaca yöneltilmesi gereklidir.
İşletmenin büyümesi , işbölümünün artması , her biri ayrı bir uzmanlık konusu olan çeşitli faaliyetlerin ortaya çıkması sonucunda hem işletme sahipleriyle yöneticileri birbirinden ayrılmaya başlamış hem de yönetim işlevi işletmedeki alım , satım , üretim işlevleri yanında olağan üstü bir önem kazanmıştır.
Yönetim kavramı ile birlikte yönetici kavramı ortaya çıkmaktadır. Yönetici karı ve riski başkasının olmak üzere mal veya hizmet üretmek için üretim öğelerinin alımını yapan veya yaptıran bunları belli gereksinimleri doyurma amacına yönlendiren , işletmeyi girişimci adına çalıştırmak sorumluluğu bulunan kimsedir.
Yöneticiyi girişimciden ayıran fark çalışmalar sonucu ortaya çıkan riske katlanmaması , başka bir ifadeyle kar veya zararın sahibi olmamasıdır. Yönetici emeği karşılığı ücret , prim ve/veya kardan pay alarak işletmeyi saptanan amaçlara ulaştırmaya çalışır.
Büyük işletmelerde başarı derecesi işletme sahibinin göstereceği kişisel çaba ve harcayacağı enerjiden çok gittikçe artan ve karmaşıklaşan yönetim işlerini kendisiyle paylaşacak işgörenin seçiminde ki isabet ve işletmede kuracağı örgütün mükemmelliğine bağlı olacaktır. Hangi tür işletme olursa olsun işletmedeki mevcut olanak ve kaynakların işletme amaçları doğrultusunda planlanması ve faaliyetlerin bu doğrultuda düzenlenmesi ve yürütülmesi gerekmektedir. Bu faaliyetleri yerine getiren işletme işlevi ‘YÖNETİM’ olmaktadır.
Çağdaş yönetim kuramları yönetim faaliyetlerinin ilk ayrımını yapan Fayol’un gruplamasını büyük ölçüde değiştirmiş ve genellikle şu biçimde ele almışlardır:
---Planlama ---Örgütleme ---Yöneltme ---Eşgüdümleme ---Kontrol
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder